Η Χώρα της Άνδρου είναι φέτος ο τόπος συνάντησης για το διεθνές διεπιστημονικό εργαστήριο με την ονομασία Τοπικά. Ακαδημαϊκοί, ερευνητές και ερευνήτριες από Πανεπιστήμια της χώρας και του εξωτερικού θα βρεθούν για τρεις ημέρες, από τις 26 έως τις 28 Σεπτεμβρίου 2025, στον ιδιαίτερο αυτόν Κυκλαδίτικο οικισμό με την πλούσια ιστορία και την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, για να συζητήσουν, να ανταλλάξουν επιστημονικές ματιές και απόψεις, αλλά και να συναντηθούν με την τοπική κοινότητα στις δράσεις της διοργάνωσης.
Αίθουσα Δημοτικού Συμβουλίου
“Νικόλαος Αλεξάνδρου Καΐρης ΕΠΑΛ Άνδρου
Χώρα Άνδρου
Ένας θεσμός που μετρά 33 χρόνια παρουσίας, με 21 διοργανώσεις σε αποκεντρωμένα σημεία ολόκληρης της Ελλάδας, τα Τοπικά οργανώνονται από την επιστημονική μη κερδοσκοπική Εταιρεία Μελέτης των Επιστημών του Ανθρώπου (ΕΜΕΑ) και αποτελούν μια πρωτοβουλία διεπιστημονικού διαλόγου και ενίσχυσης των δεσμών ανάμεσα σε Έλληνες επιστήμονες με συναδέλφους τους του εξωτερικού. Έχοντας έναν εργαστηριακό χαρακτήρα, η συνάντηση των Τοπικών επιδιώκει μια ζωντανή ανταλλαγή και ώσμωση ιδεών, που αφορά ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών πεδίων από την εκπαίδευση έως τη φιλοσοφία, με έμφαση στις κοινωνικές επιστήμες.
Έτσι, βγαίνοντας από το πανεπιστημιακό αμφιθέατρο και τους συνεδριακούς χώρους, οι επιστήμονες των Τοπικών ταξιδεύουν σε διαφορετικά σημεία της ανεξάντλητης ελληνικής περιφέρειας, μετέχοντας σε μια διοργάνωση ανοιχτή για όλα τα μέλη της τοπικής κοινότητας, με παράλληλες πολιτιστικές δράσεις, όπως συναυλίες, εκθέσεις, επισκέψεις σε μουσειακούς χώρους και τοπόσημα.
Με το επίκαιρο θέμα «Χρόνος», τα φετινά εικοστά δεύτερα Τοπικά θα εξερευνήσουν διαφορετικές πλευρές –ψυχαναλυτικές, φιλοσοφικές, πολιτικές αλλά και πολιτισμικές– της έννοιας του Χρόνου. Έννοια πολύσημη, περιεκτική, βαθιά ριζωμένη σε όλες της εκφάνσεις της ζωής –
κοινής και ατομικής– και ταυτόχρονα φευγαλέος.
Πώς μπορεί κανείς να προσεγγίσει το ζήτημα του χρόνου; Από ποια σκοπιά;
Αποτελεί αντικείμενο μιας καθαρά θεωρητικής σκέψης, παρόλο που μιλάμε και σκεφτόμαστε σχεδόν ακατάπαυστα για τον χρόνο στην καθημερινή μας ζωή;
Είναι ο χρόνος μια ανθρώπινη επινόηση, μια σύμβαση, ή κάτι εγγενές στην ίδια τη ζωή (π.χ. ως έμβια οργανικότητα) ή τον κόσμο;
Πιο ουσιαστικά, τι εννοούμε με την έννοια χρόνος;
Ιδού, ενδεικτικά, κάποιες από τις όψεις (σε καμιά περίπτωση όλες) της ατέρμονης
συζήτησης για τον χρόνο μέσα από την ιστορία της σκέψης, που μπορούν να χρησιμεύσουν ως πλαίσια οργάνωσης και αφορμές συζήτησης για το εργαστήριό..
τοπικά κβ΄
Χρόνος
Εργαστήριο Χώρας Άνδρου
26-28 Σεπτεμβρίου 2025
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 26 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ
Φιλοσοφικές προσεγγίσεις του χρόνου 10.00-12.30
ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΑΣΑΚΟΣ
Τι κάνει τον χρόνο λόγιο;
ILHAM IBNOU ZAHIR
Experiencing Time, Existence and Reality in the Metaphysical work of Mulla Sadra Shirazi
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΓΚΡΙΩΤΗΣ
Το προνόμιο του χρόνου έναντι του χώρου στην ηπειρωτική και στην αναλυτική φιλοσοφική
παράδοση
ΝΙΚΟΣ ΠΑΤΕΛΗΣ
Η σκέψη σε πραγματιστικό χρόνο
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΜΑΝΔΡΑΤΖΗ
Η νιτσεϊκή γενεαλογία ως ιστορία του παρόντος
Από τον Χέγκελ στη φαινομενολογία 13.00-15.00
ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΚΑΛΑΤΖΗΣ
Στίγματα
ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΕΓΟΣ
Το Πνεύμα είναι ο Χρόνος. Ο Κοϋρέ για τον Χέγκελ στην Ιένα
ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΗΡΟΠΑΪΔΗΣ
Ο Πωλ Ρικερ και τα όρια μιας φαινομενολογικής προσέγγισης του χρόνου
ΓΙΩΡΓΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΠΟΥΛΟΣ
Ο νεαρός Χάιντεγκερ και η φαινομενολογική περιγραφή των χρονικών διαστάσεων
Χρόνος και αιωνιότητα: αρχαιότητα, Σπινόζα, Σέλλινγκ, Μπερξόν 17.30-20.00
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΛΦΑΣ
Ο χρόνος στον Ευριπίδη
ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΚΑΡΚΑΓΙΑΝΝΗ
Χρόνος, αιών και διάρκεια: Η διττή σχέση της ψυχής με τον χρόνο και την αιωνιότητα στον Πλωτίνο
και η οντολογική σημασία της διάρκειας στον Μπερξόν
ΑΡΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ
Χρόνος, διάρκεια, ιστορία, αιωνιότητα στον Σπινόζα
ΚΑΚΙΑ ΓΟΥΔΕΛΗ
Το ζωντανό «Σύστημα των Χρόνων» του κοσμικού γίγνεσθαι στα Weltalter του Σέλλινγκ
ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΠΑΡΤΣΙΔΗΣ
Χρόνος – αιωνιότητα / χώρος στον Σπινόζα
ΣΑΒΒΑΤΟ 27 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ
Ο χρόνος στην κοινωνιολογία και την κοινωνική θεωρία 10.00-12.00
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΟΡΩΝΑΙΟΥ
Aπό τον «κοινωνικό χρόνο» στους «κοινωνικούς χρόνους»
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΔΙΩΤΗΣ
Για μια αμιγως κοινωνιολογική προσέγγιση του χρόνου: η περίπτωση του Νόρμπερτ Ελίας
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΟΛΥΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΣ
Μια θεωρία για την εν τω χρόνω αμοιβαία συγκρότηση Υποκειμένου-Αντικειμένου
ΟΡΕΣΤΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ
Μεθύστερο και ανθρώπινος χρόνος
Πολιτικά ζητήματα του χρόνου Ι 12.30-15.00
ΓΙΩΡΓΟΣ Χ. ΠΑΠΑΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Hannah Arendt: Η απομεταφυσικοποίηση του nunc stans και οι πολιτικές της συνεπαγωγές
ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΛΥΤΖΑΝΗΣ
Για την χρονο-πολιτική του ύστερου καπιταλισμού: με αφορμή τον ανολοκλήρωτο στοχασμό περί
ρυθμανάλυσης και σωματικών ρυθμών στον Henri Lefebvre
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΜΕΛΙΔΗΣ
Χρόνος και επισφάλεια: αναπαραστάσεις και προσδοκίες για το μέλλον ως κριτήριο επισφάλειας στο
παγκόσμιο Nότο
ΚΩΣΤΑΣ ΔΟΥΖΙΝΑΣ
Ο χρόνος της πολιτικής με τη δικαιοσύνη
ΜΑΡΙΝΑ ΜΑΡΟΠΟΥΛΟΥ
Η ποιητική του χρόνου στο δίκαιο: κάποιες στάσεις στην πολυδιάστατη σχέση χρόνου-δικαίου
Πολιτικά ζητήματα του χρόνου ΙΙ 17.30-19.00
ΚΥΡΚΟΣ ΔΟΞΙΑΔΗΣ
Μνήμη και πρόγνωση στην πολιτική
ΤΑΣΟΣ ΔΡΟΥΛΙΑΣ
Χρόνος, υλισμός, αξία
ΑΛΙΚΗ ΚΟΣΥΦΟΛΟΓΟΥ
Κατακερματισμένες ζωές, θραύσματα συλλογικών αντιστάσεων και ο πολιτικός χρόνος ως ευκαιρία
Ο χρόνος στον κινηματογράφο
[Κινηματογραφική Λέσχη Άνδρου – Σινέ αυλή] 19.30-21.00
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Η αποβάθρα [La jetée], Κρις Μαρκέρ, 1962, 28’
Γραμμή ζωής [Lifeline], Βίκτορ Ερίθε, 2002, 10’
ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ
Προβληματικές του χρόνου στην κριτική θεωρία 10.00-11.30
ΟΡΕΣΤΗΣ ΔΙΔΥΜΙΩΤΗΣ
Ο χρόνος της ευτυχίας
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΦΡΑΓΚΟΥ
Η διαλεκτική της συγχρονικότητας στο έργο του Έρνστ Μπλοχ
ΦΩΤΕΙΝΗ ΒΑΚΗ
Εικόνες του παρελθόντος «τη στιγμή του κινδύνου»: Η κριτική του Benjamin στην ιδεολογία της
προόδου
Ψυχολογικές προσεγγίσεις του χρόνου 11.30-13.00
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΚΟΥΖΕΛΗΣ
Αχρονικότητα;
ΧΛΟΗ ΚΟΛΥΡΗ
Το Μυστικο πινάκιο του χρόνου του Ζίγκμουντ Φρόυντ
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΡΟΥΣΣΟΥ
Ψυχικώς πάσχειν και χρόνος
Ο χρόνος στις τέχνες Ι 13.30-15.00
ΑΝΤΡΕΑΣ ΜΑΡΑΤΟΣ
Πάντοτε-ήδη, αιώνιο παρόν, όχι-ακόμη: Σκέψεις για τον Χρόνο με αφορμή το βιβλίο του John Berger
What me is it?
ΛΕΑΝΔΡΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Χώροι από ήχο – χρόνοι της τεχνικής – πολιτικές του πολέμου
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ
Η λογοτεχνική στράτευση ως χρονική εμπειρία του παρόντος: ο Jean-Paul Sartre, η μαρξιστική
αισθητική και οι πολιτικές του χρόνου
Ο χρόνος στις τέχνες ΙΙ 17.30-19.30
ΣΤΑΣΙΝΟΣ ΣΤΑΥΡΙΑΝΕΑΣ
O χρόνος της μουσικής
ΝΙΚΟΛΑΣ ΤΣΑΦΤΑΡΙΔΗΣ
Παύση: η νοηματοδότηση του χρόνου στη μουσική
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΑΓΡΑΦΙΩΤΗΣ
Αδυσώπητες διαδοχές, V
ΘΑΝΟΣ ΠΑΠΟΥΛΗΣ
Χρόνος, τέχνη και αισθητική εμπειρία. Η Τέχνη ως Αντίσταση στον Αλγοριθμικό Χρόνο: Μια
φαινομενολογική πρόκληση
