Παλαιά πόλη
Κάναμε μια βόλτα στην πόλη αμέσως μετά την άφιξή μας και μείναμε ευχαριστημένοι με όλα όσα είδαμε. Η παλιά πόλη πάνω στη γλώσσα του βράχου ανοίγει από μια πύλη και τα σπίτια είναι όμορφα, με περισσότερη ξυλογλυπτική από ό,τι συνηθίζεται σε αυτά τα νησιά- οι κόκκινες κεραμοσκεπές είναι μάλλον μια ανακούφιση μετά από τις μόνιμες επίπεδες στέγες. Πάνω από πολλές πόρτες σπιτιών μπορεί να δει κανείς ένα πλοίο σκαλισμένο σε μάρμαρο, που υποδηλώνει το επάγγελμα του ενοίκου, όπως ακριβώς πάνω από τις πόρτες των εκκλησιών τοποθετείται μια μαρμάρινη φιγούρα του προστάτη αγίου. Ένας στενός δρόμος οδηγεί προς τη γέφυρα, ένα πανύψηλο άνοιγμα που τώρα έχει καταρρεύσει σε ερείπια, η οποία σας οδηγεί στο νησί όπου ζούσαν οι Βενετοί άρχοντες της Άνδρου. Είναι χτισμένο από πράσινη πέτρα, που έχει φαγωθεί πολύ από τη δράση των κυμάτων, τα οποία σε μια καταιγίδα μαστιγώνουν με μανία γύρω του
Η Άνδρος βρέθηκε υπό βενετσιάνικη κατοχή ήδη από το 1204, όταν την πήρε ο Μάρκο Ντάντολο, και στη συνέχεια η γνωστή οικογένεια Zen την είχε για γενιές ως φέουδο, η κληρονόμος της οποίας την έφερε ως προίκα στους Sommaripa. Οι ίδιοι οι Ανδριώτες έδιωξαν τον τελευταίο ηγεμόνα αυτής της οικογένειας και παραδόθηκαν οικειοθελώς στους Τούρκους. Μερικοί από τους Sommaripa ζουν ακόμη στη Νάξο.
Γονιμότητα της πεδιάδας
Αργότερα περπάτησα στην πεδιάδα και εντυπωσιάστηκα από τη γονιμότητα των χωραφιών- σε εκείνα που είναι εκτεθειμένα στο βοριά έχουν φυτευτεί κυπαρίσσια γύρω τους για να ανακόπτουν τη δύναμη του “βασιλιά των ανέμων” και φτιάχνουν ψηλούς φράχτες από μπαμπού, που λικνίζονται μπροστά στις καταιγίδες και προστατεύουν τις καλλιέργειες. Σίγουρα ο Tournefort είχε δίκιο όταν έλεγε ότι ο ταξιδιώτης που φεύγει από την πόλη της Άνδρου θα εισέλθει σε μια από τις πιο όμορφες πεδιάδες του κόσμου. Κάθε κήπος έχει τη δική του μεγάλη δεξαμενή νερού, η οποία λειτουργεί με τροχούς για άρδευση, και από την πλαγιά του λόφου προς τα νότια, στην οποία ανεβήκαμε, δύσκολα θα μπορούσε να βρει κανείς ένα coup d’oeil μεγαλύτερης γονιμότητας, αλλά οι ίδιοι οι λόφοι είναι άγονοι και ζοφεροί, ειδικά εκεί που είναι αισθητή η δύναμη του βοριά, και τα χιλιόμετρα των πέτρινων τοίχων, περίεργα φτιαγμένων, με μεγάλες, μεγάλες πλάκες σε ένα διάστημα κάθε δύο μέτρα, χτισμένες γύρω από μικρότερες πέτρες, δεν φαίνονται γραφικά
Σαρακοστή και χοιροσφάγια
Η Σαρακοστή με όλη τη σοβαρότητα και την οξύτητά της βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη- γνωρίζαμε ότι στο εσωτερικό δεν μπορούσε να αποκτηθεί κρέας, οπότε αγοράσαμε ένα άλλο παχύ αρνί για να το πάρουμε μαζί μας. Η Σαρακοστή είναι πράγματι μια φοβερή περίοδος αποχής. Όπως και οι μοναχές της Τήνου, βρήκαμε πολλές γυναίκες να κάνουν το τριήμερο ή την τριήμερη νηστεία, μόνο με νερό, και για την πρώτη εβδομάδα οι πραγματικά ευσεβείς δεν διανοούνταν να αγγίξουν τίποτα άλλο εκτός από λαχανικά και ψωμί. Αν ένα ζώο αρρωστήσει κατά τη διάρκεια αυτής της μακράς νηστείας, το σκοτώνουν και το παστώνουν για τη γιορτή του Πάσχα- κάθε αυγό που γεννάει μια κότα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου βράζεται σκληρά και αφήνεται στην άκρη μέχρι να τελειώσει η νηστεία- έτσι, για να προφυλαχθούμε από την πείνα, πήραμε μαζί μας το αρνί μας και λίγο χαβιάρι, το οποίο ήρθε πολύ βολικά.
Σε όλες τις εποχές και τις περιόδους οι Ανδριώτες είναι πολύ εγκρατείς και σπάνια καταναλώνουν άλλο κρέας εκτός από το κρέας του χοίρου, εκτός από τους γάμους και τις γιορτές. Μετά τη γιορτή του Αγίου Δημητρίου (26 Οκτωβρίου) αρχίζει η εποχή της χοιροσφαγιάς (χοιροσφάγια)- κάθε νοικοκύρης σκοτώνει ένα ή δύο γουρούνια, ένα μέρος των οποίων αλατίζει, ένα μέρος τα κόβει σε μικρά κομμάτια και τα σκεπάζει με χοιρινό λίπος σε πήλινα βάζα: αυτά τα κρατάνε για έναν ολόκληρο χρόνο και τα τρώνε ανάλογα με την περίσταση. Φτιάχνουν λουκάνικα από αυτό, το βάζουν σε ομελέτες και το μαγειρεύουν μαζί με αυγά ποσέ- είναι πάντα πράσινο και έχει γεύση ξινισμένη, αλλά θεωρείται μεγάλη πολυτέλεια, την οποία κατά καιρούς δύσκολα τολμούσαμε να αρνηθούμε.
Μεταφορά κειμένου στα σύγχρονα αγγλικά : Alexandra Britton, μετάφραση : Ειρήνη Κιαγιά
We took a stroll round the town soon after our arrival, and were pleased with all we saw. The old town on the tongue of rock is entered by a gateway, and the houses are pretty, having more woodwork about them than is common in these islands; red-tiled roofs are rather a relief after perpetual flat ones. Over many house doors may be seen a ship carved in marble, betokening the occupation of the inmate, just as over the church doors a marble figure of the patron saint is inserted. A narrow street leads down to the bridge, one lofty span now crumbling into ruins, which leads you to the island where the Venetian lords of Andros lived. It is built of a green- ish stone, much eaten away by the action of the waves, which in a storm lash themselves to fury around it.
Andros became Venetian property as far back as 1204, when Marco Dandolo took it, and then the well- known Zeno family had it for generations as a fief, the heiress of whom brought it as a dower to the Sommaripas. The Andriotes themselves turned out their last ruler of this family, and gave themselves voluntarily to the Turks. Some of the Sommaripas still live at Naxos.
Later on I walked out into the plain, and was struck with the fertility of the fields ; those which are exposed to the north wind have cypresses planted around them to break the force of the ‘ king of the winds,’ and they make tall hedges of bamboos, which sway before the tempests and protect the crops. Certainly Tournefort was right when he said that the traveller who leaves the town of Andros will enter upon one of the most beautiful plains in the world. Each garden has its large water-tank, which is worked by wheels for irrigation, and from the hillside to the south, up which we climbed, a coup d’oeil of greater fertility would be hard to find; but the hills themselves are barren and bleak, especially where the force of the north wind is felt, and miles of stone walls, curiously made, with great, big slabs at an interval of every two yards, built around with smaller stones, do not look picturesque.
Lent in all its earnest asperity was now in full swing ; we knew that in the interior no flesh could be obtained, so we purchased another fat lamb to take with us. Lent is indeed a fearful season of abstinence. Like the nuns of Tenos, we found many women performing the trimeron, or three days’ fast, on nothing but water, and for the first week the truly pious would not think of touching any- thing but vegetables and bread. If an animal falls ill during this long fast they kill it, and pickle it for the Easter feast ; every egg that a hen lays during this period is hard-boiled, and put by till the fast is over ; so, to guard against starvation, we took with us our lamb and a little caviare, which came in most opportunely. At all times and seasons the Andriotes are most abstemious, and seldom indulge in other flesh than that of pig, except at weddings and feasts. After the feast of St. Demetrius (October 26) the season of the pig slaughter hoirosfagia (χοιροσφάγια) begins ; each householder kills one or two, part of which they salt, and part they cut up into little bits, and cover with pigs’ fat in earthenware jars : this they keep for a whole year, and eat as occasion requires. They make sausages of it, and put it into omelets, and cook it with poached eggs ; it is invariably green, and tastes rancid, but it is deemed a great luxury, one which at times we hardly dared to refuse.
