Πώς το Andrus Beer Trail Race Festival αλλάζει τον χάρτη των πεζοπορικών διαδρομών στη Νότια Άνδρο
Η σειρά αγώνων που θα διεξαχθεί στα μονοπάτια της Άνδρου στο πλαίσιο του Andrus Beer Trail Race Festival μεταξύ 14-16 Ιουνίου, αναμένεται να αποτελέσει ένα μεγάλο αθλητικό γεγονός για τα δεδομένα του νησιού. Παράλληλα, όμως, θα αναδιαμορφώσει τον χάρτη των πεζοπορικών διαδρομών στη Νότια Άνδρο σε τέτοιο βαθμό, που πιθανότατα θα εξελιχθεί σε μοχλό ανάπτυξης του πεζοπορικού τουρισμού στα νότια του νησιού.
Οι διανοίξεις παλαιών κλειστών διαδρομών αρκετών χιλιομέτρων, θα οδηγήσουν στη διασύνδεση του υφιστάμενου δικτύου, καθιστώντας πρωτίστως τον Όρμο Κορθίου, αλλά και χωριά όπως το Πισκοπειό και η Καππαριά, ως κόμβο πολλαπλών νέων κυκλικών διαδρομών.
Πριν εξετάσουμε όμως τι αλλάζει, ας δούμε πώς διαμορφώθηκε το σημερινό πεζοπορικό δίκτυο στην περιοχή.
Το «Δίκτυο Διαδρομών Πολιτιστικού Ενδιαφέροντος» στη Νότια Άνδρο
Η σηματοδότηση των πεζοπορικών διαδρομών της Άνδρου έχει μια ιστορία που πλέον ξεπερνά τα 20 χρόνια. Στο πλαίσιο του «Δικτύου Διαδρομών Πολιτιστικού Ενδιαφέροντος», ήδη από το 2004, είχαν επιλεγεί 12 διαδρομές, που το συνολικό τους μήκος υπερβαίνει τα 85 χλμ. Το εγχείρημα συντήρησης, αποκατάστασης, σηματοδότησης και ανάδειξης του δικτύου αυτού υποστηρίχθηκε με πιστώσεις του τότε Υπουργείου Αιγαίου, της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Κυκλάδων αλλά και με τη συμμετοχή σε αρκετές περιπτώσεις και των Δήμων του νησιού.
Από τις 12 αυτές διαδρομές, οι 3 βρίσκονται στη Νότια Άνδρο. Συγκεκριμένα:
- Η διαδρομή #3 αφορά την παλιά στράτα σύνδεσης της Χώρας με τον Όρμο Κορθίου, μέσω Συνετίου, Διποταμάτων και Κοχύλου
- Η διαδρομή #4 περιδιαβαίνει τα χωριά της Ράχης από τα Αηδόνια μέχρι την Πίσω Μεριά και τη Μονή Τρομαρχίων, περνώντας από Κόρθι, Μοσχιώνα κι Αμονακλειού.
- Η διαδρομή #5 ανηφορίζει από τον Όρμο Κορθίου προς το Μέσα και Έξω Βουνί, περνώντας από Μέσα Ρωγό, Λαρδιά και Γιαννισαίο.
Οι στράτες αυτές, παρ’ό,τι διακρίνονται για το εξαιρετικό τους ενδιαφέρον έχουν ορισμένα μειονεκτήματα. Ακολουθούν διαδρομές που αποκλίνουν μεταξύ τους, χωρίς να διαθέτουν δυνατότητες διασύνδεσης. Παράλληλα, αδυνατούν να καταστήσουν τον Όρμο Κορθίου εύκολη βάση εκκίνησης των εν λόγω διαδρομών.
Στην περίπτωση των διαδρομών Όρμου Κορθίου – Γιαννισαίου (τμήμα διαδρομής #5) και Όρμου Κορθίου – Κοχύλου – Διποταμάτων (τμήμα διαδρομής #3), στο ξεκίνημα της διαδρομής απαιτείται μια απαιτητική ανάβαση, σχεδόν μέχρι τα 500μ υψόμετρο. Έτσι, το συνηθέστερο φαινόμενο είναι να βλέπεις περιπατητές στον Όρμο Κορθίου που απολαμβάνουν τη βόλτα τους δίπλα στη θάλασσα, έχοντας επιλέξει να έρθουν από αλλού και να κατηφορίσουν τις διαδρομές αυτές. Μετά τη βόλτα στον παραλιακό, συνήθως τους βλέπεις να περιμένουν κάποιο ταξί ή κάποιο λεωφορείο για να επιστρέψουν στη βάση εκκίνησής τους.
Σε ό,τι αφορά τη διαδρομή #4, η εκκίνηση από τα Αηδόνια και η κατάληξή της στα Τρομάρχια είναι από μόνη της μια πρόκληση, καθώς για την επιστροφή από τα Τρομάρχια, απαιτείται να έχουν προηγηθεί οι απαραίτητες συνεννοήσεις. Έτσι είναι πιο εύκολο να δει κανείς αυτή τη διαδρομή τμηματικά (π.χ. Αηδόνια – Κόρθι – Μοσχιώνας με επιστροφή στ’Αηδόνια, Αμονακλειού – Πίσω Μεριά με επιστροφή στ’Αμονακλειού και Πίσω Μεριά – Τρομάρχια με επιστροφή στην Πίσω Μεριά).
Η Andros Routes και το σημερινό δίκτυο διαδρομών
Σε ορισμένα νησιά των Κυκλάδων παρατηρείται σήμερα πλημμελής συντήρηση του «Δικτύου Διαδρομών Πολιτιστικού Ενδιαφέροντος». Πιθανότατα την ίδια τύχη θα είχε και το αντίστοιχο δίκτυο στην Άνδρο, αν δεν υπήρχε η Andros Routes. Η εθελοντική αυτή ομάδα, που δραστηριοποιείται από το 2010 στο νησί, ανέλαβε το δύσκολο έργο όχι μόνο της συντήρησης των 12 επιλεγμένων διαδρομών πολιτιστικού ενδιαφέροντος, αλλά και της περαιτέρω ανάπτυξης του δικτύου, της σήμανσης και τελικά της πιστοποίησης μιας μεγάλης διαδρομής 100 χλμ. Το δίκτυο της Andros Routes περιλαμβάνει σήμερα ένα εντυπωσιακό δίκτυο 33 διαδρομών (οι 13 κυκλικές) στις οποίες ακουμπούν και 20 παρακλάδια. Το δίκτυο, που έχει ξεπεράσει πλέον τα 200 χλμ., διαθέτει πλήρη σήμανση Ευρωπαϊκών προδιαγραφών, ενώ είναι κοινά αποδεκτό ότι η συντήρηση και σηματοδότηση του δικτύου βρίσκεται σε εξαιρετικά επίπεδα.
Το όλο εγχείρημα στηρίζεται στις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουν οι εθελοντές και αυτό αποτυπώνεται και στην ανάπτυξη του δικτύου. Έτσι, ενώ στις αρχικές 12 διαδρομές περιλαμβάνονταν μόλις 3 διαδρομές στη βόρεια Άνδρο, χάρη στις προσπάθειες δραστήριων εθελοντών στο βόρειο τμήμα του νησιού, σήμερα, σχεδόν οι μισές διαδρομές (16 από τις 33, εκ των οποίων οι 8 κυκλικές) βρίσκονται ή περνούν από τη δημοτική ενότητα Υδρούσας.
Αντίθετα, στη δημοτική ενότητα Κορθίου, η κατάσταση αντανακλά την έλλειψη ντόπιων εθελοντών που θα υποστηρίξουν το εγχείρημα. Σε αυτό το πλαίσιο, οι νέες σηματοδοτήσεις έχουν συμπεριλάβει δύο διαδρομές που κινούνται μακριά από το δομημένο οικιστικό περιβάλλον (διαδρομή #19: Νιώνας – Σταυρός Στενού και #Tr1: Κυκλική Τρομαρχίων), ενώ με πρωτοβουλία της Andros Routes και του Καππαριανού Route Angel Στέλιου Βαρθολομαίου έχει δημιουργηθεί η κυκλική διαδρομή της Καππαριάς, στη συντήρηση της οποίας βοηθάει και ο τοπικός σύλλογος. Ο έτερος Route Angel της περιοχής, Αντώνης Σπέρτος από το Βουνί, είναι υπεύθυνος για τη συντήρηση της παλιάς διαδρομής #5. Η διαδρομή αυτή επεκτάθηκε από το Έξω Βουνί ως του Βραχνού, επέκταση που εξυπηρέτησε και την πιστοποίηση της διαδρομής των 100 χλμ.
Την άνοιξη του 2021 πραγματοποιήθηκε, στο πλαίσιο του προγράμματος Life Terracescape, η διάνοιξη της παλιάς διαδρομής από του Κοχύλου προς την αγροτική περιοχή της Αγίας Ελεούσας, απέναντι από τον κόλπο της Μέλισσας.
Αυτή ήταν και η τελευταία διάνοιξη που πραγματοποιήθηκε. Κοιτάζοντας λοιπόν σήμερα το υπάρχον δίκτυο στη νότια Άνδρο, διαπιστώνει κανείς ότι οι διαδρομές εξακολουθούν να είναι σε μεγάλο βαθμό ασύνδετες, ακολουθώντας μια πορεία που αποκλίνει από τον κεντρικό οικισμό της περιοχής, τον Όρμο Κορθίου, καταλήγοντας πολλές φορές σε ιδιαίτερα απομακρυσμένα σημεία, καθιστώντας την επιστροφή δύσκολή. Παράλληλα, παραδοσιακοί οικισμοί που διατηρούν την αυθεντική Ανδριώτικη αρχιτεκτονική όπως το Πισκοπειό, η Αγία Μαρίνα, οι Χώνες και η Αλαμανιά παραμένουν μακριά από το σηματοδοτημένο δίκτυο.
Παρ’ όλ ’αυτά, το ανεκμετάλλευτο δίκτυο πεζοπορικών διαδρομών στη Νότια Άνδρο αποτελεί μία μεγάλη ευκαιρία, καθώς παραμένει σε μεγάλο βαθμό άθικτο από σύγχρονες ανθρωπογενείς παρεμβάσεις, όπως για παράδειγμα τη μετατροπή μεγάλων τμημάτων σε χωματόδρομους. Ο συνδυασμός του δικτύου αυτού με τους υπέροχους παραδοσιακούς οικισμούς μπορεί να προσδώσει στους επισκέπτες μια μοναδική εμπειρία.
Οι διαδρομές του Andrus Beer Trail Race Festival
Οι δύο μεγάλες διαδρομές του Andrus Beer Trail Race Festival έρχονται να αλλάξουν ριζικά τον χάρτη των συντηρημένων παραδοσιακών στρατών στα νότια του νησιού. Αξιοποιώντας και την εμπειρία του Andros Trail Race (2015 – 2019), η νέα μεγάλη διαδρομή Gerakones Challenge ενώνει πολλές από τις υπάρχουσες σήμερα σηματοδοτημένες στράτες, σε μια μεγάλη κυκλική διαδρομή περίπου 32 χλμ.
Η διαδρομή, ξεκινά από τον Όρμο Κορθίου και ανηφορίζει προς Κοχύλου, ακολουθώντας τη σηματοδοτημένη διαδρομή #3. Στη συνέχεια, περνώντας, από τη μεγάλη στέρνα «Μούση», κοντά στις Πλύστρες, ανεβαίνει στο συγκλονιστικό Απάνω Κάστρο από το παρακλάδι #3b. Η επιστροφή στη σηματοδοτημένη διαδρομή #3 προς τα Διποτάματα, γίνεται κάνοντας χρήση του χωματόδρομου στην περιοχή, μέχρι τα ερείπια του Αγίου Γεωργίου. Κατηφορίζει την εντυπωσιακή σκάλα των Διποταμάτων προς το ομώνυμο φαράγγι κι αφού περάσει το υπέροχο παραδοσιακό γεφύρι, κατευθύνεται προς τον κεντρικό αμαξιτό δρόμο. Μερικές δεκάδες μέτρα παρακάτω, κατηφορίζει και πάλι προς τη ρεματιά όπου συναντά τον εχητό που φέρνει το νερό των Διποταμάτων στο κοντινό Συνετί. Ακολουθεί τον δρόμο του εχητού μέχρι το χωριό και εκεί σταδιακά ανηφορίζει.
Αφού περάσει από την πλατεία του Συνετίου, ανηφορίζει για να βρει την παλιά στράτα προς Βραχνού η οποία περνάει κοντά στα ξωκλήσια του Άι-Σίδερη και της Αγίας Παρασκευής. Στο σημείο αυτό η θέα προς τη Χώρα είναι μοναδική. Φτάνοντας στις παρυφές του Βραχνού, στρίβει στο σηματοδοτημένο μονοπάτι #18 (Λιβάδια – Βακόνι) που κινείται προς Φάλλικα. Στο ύψος του εγκαταλειμμένου Πετριά συναντά την Αρχοντική στράτα προς τη Μονή Παναχράντου (διαδρομή #1, τμήμα Μεσαριά – Μονή Παναχράντου).
Από το ιστορικό Μοναστήρι, ανηφορίζει τον αυτοκινητόδρομο για να κατευθυνθεί νότια προς την περιοχή του Βουνίου. Κατηφορίζει από ένα χωματόδρομο για να ξαναβρεί την Αρχοντική στράτα λίγο ανατολικότερα από το μονύδριο του Αγίου Αντωνίου.
Περνώντας τη ρεματιά του Αγίου Αντωνίου στα Μάγγανα, η παλιά κεντρική στράτα της περιοχής κινείται δυτικά του Λευκόποδα και στη συνέχεια κατηφορίζει στην Παλκά, αγροτική περιοχή του Πισκοπειού. Αφού περάσει τη ρεματιά, στρίβει δεξιά περνώντας δίπλα στο ξωκλήσι της Παναγίας. Η διαδρομή από εκεί κινείται προς το Μεγάλο Χωριό της Καππαριάς. Στο σημείο αυτό συναντά τη σηματοδοτημένη κυκλική διαδρομή. Αρχικά κατευθύνεται προς το Βορεινό και κατόπιν προς Μωρακαίο, καταλήγοντας στον Καππαριανό ποταμό.
Ακολουθεί τον χωματόδρομο δίπλα στον Καππαριανό ποταμό μέχρι το ύψος του Δοραφώνα, όπου στρίβει δεξιά σε τσιμεντόδρομο προς την Αγία Φωτεινή. Στο ύψος του ξωκλησιού στρίβει αριστερά και, μετά από λίγο, στον παλιό ανεμόμυλο, στρίβει δεξιά προς τον Χρυσόστομο και τ’Αϊπάτια. Αφού περάσει το παραδοσιακό γεφύρι κοντά στον Άγιο Προκόπιο, ανηφορίζει σταδιακά προς την Αγία Άννα και τις συνοικίες της Πίσω Μεριάς. Διασχίζει το Μουστάκειο, την Αγία Παρασκευή, το Μακρυδιάνο, καταλήγοντας στη βρύση του Νιώνα όπου συναντά τη σηματοδοτημένη διαδρομή #4 (Τρομάρχια – Πίσω Μεριά – Αηδόνια).
Αφού διασχίσει τον Νιώνα, κατευθύνεται προς τον εγκαταλειμμένο οικισμό των Πετρών και κατόπιν προς το Μπενετιάνο. Εκεί περνάει μέσα από τον ανακαινισμένο μεσαιωνικό οικισμό και κατηφορίζει προς τον Ταξιάρχη στ’Αμονακλειού. Στρίβει δεξιά μετά την ενοριακή εκκλησία του χωριού και κατευθύνεται προς τον Μουσιώνα και το Κόρθι.
Μπαίνοντας στο Κόρθι, συναντά τον ενοριακό ναό του Αγίου Γεωργίου και κατηφορίζει προς την πλατεία του χωριού. Λίγο παρακάτω βρίσκονται οι βυζαντινοί ναοί του Αγίου Νικολάου, του Αγίου Ιωάννη Θεολόγου αλλά και οι πύργοι των Καμπάνηδων. Βγαίνοντας από το Κόρθι περνάει από το παραδοσιακό γεφύρι στον Γαλαγγά και κινείται προς τον Καππαριανό ποταμό και πάλι. Ακολουθώντας τον χωματόδρομο πλάι στην κοίτη του ποταμού θα καταλήξει στον Όρμο Κορθίου στο τέρμα της διαδρομής.
Η μεγάλη αυτή διαδρομή συνδέει πολλές υφιστάμενες σηματοδοτημένες διαδρομές και συγκεκριμένα την #3 (τμήμα Όρμος Κορθίου – Διποτάματα), τη #18 (τμήμα Βραχνού – Πετριά), την #1 (τμήμα Πετριά – Μονή Παναχράντου), τμήμα της κυκλικής Καππαριάς και τέλος την #4 (τμήμα Νιώνας Πίσω Μεριάς – Κόρθι). Αναμένεται να προσφέρει μεγάλες συγκινήσεις στους αθλητές, λόγω των συνεχών αλλαγών του τοπίου και των σημαντικών μνημείων που θα συναντήσουν στη διάρκεια του αγώνα.
Η μεσαίου μεγέθους διαδρομή των 15 χλμ., το Korthi Adventure, είναι μια διαδρομή αφιερωμένη σε ορισμένα από τα πιο όμορφα χωριά της περιοχής του Κορθίου. Η εκκίνηση γίνεται στον Όρμο Κορθίου κι αφού διασχίσει τον οικισμό ανηφορίζει τον Ρωγιανό ποταμό, με τους πολλούς νερόμυλους, ακολουθώντας τη σηματοδοτημένη διαδρομή #5. Ανηφορίζει στη Λαρδιά όπου στρίβει αριστερά στο ύψος της Παναγίας, προς τη συνοικία του Χριστού. Περνάει το παραδοσιακό γεφύρι και την πάνω βρύση του χωριού και κατευθύνεται προς την Αγιά Τσουρά. Στο ύψος του ξωκλησιού με την υπέροχη θέα, στρίβει προς το Πισκοπειό το οποίο διασχίζει, με κατεύθυνση προς το «γεφύρι της Αγάπης».
Από το υπέροχο μικρό γεφυράκι ανηφορίζει για να συναντήσει την Αρχοντική στράτα και κινείται αριστερά προς τους ανεμόμυλους του Προφήτη Ηλία. Συνεχίζει στην Αρχοντική Στράτα μέχρι το ύψος του Παλαιοκάστρου όπου στρίβει δεξιά προς Αλαμανιά, περνώντας από το ξωκλήσι της Παναγίας. Κατηφορίζοντας προς την Αλαμανιά, συναντά την Αγία Μονή και στρίβει αριστερά, αξιοποιώντας για μερικά μέτρα τον αυτοκινητόδρομο. Κατηφορίζει από τη στράτα προς τον Δοραφώνα και διασχίζει τον Καππαριανό ποταμό. Στρίβει αριστερά στο ύψος του ξωκλησιού της Αγίας Φωτεινής και κατόπιν δεξιά στον ανεμόμυλο προς τον Χρυσόστομο και τ’Αϊπάτια. Από εδώ και πέρα ακολουθεί τη διαδρομή του Gerakones Challenge, διασχίζοντας τ’Αϊπάτια, την Πίσω Μεριά, το Μπενετιάνο, τ’Αμονακλειού, τον Μοσχιώνα και το Κόρθι. Η διαδρομή ολοκληρώνεται καταλήγοντας στον Όρμο Κορθίου.
Η διαδρομή αυτή αξιοποιεί τμήματα των σηματοδοτημένων διαδρομών #5 (Όρμος Κορθίου – Λαρδιά) και #4 (Πίσω Μεριά – Κόρθι). Ωστόσο, η μισή και πλέον διαδρομή (σχεδόν 9 χλμ.) περιλαμβάνει τμήματα σε παραδοσιακές στράτες εκτός σηματοδοτημένων διαδρομών.
Οι νέοι πεζοπορικοί άξονες
Συνδυάζοντας τα τμήματα των δύο ανωτέρω διαδρομών που αφορούν νέες διανοίξεις, παρατηρούμε ότι διαμορφώνονται δύο νέοι κύριοι πεζοπορικοί άξονες. Ο ένας κινείται από τη Λαρδιά προς το Μεγάλο Χωριό της Καππαριάς, περνώντας από το πανέμορφο Πισκοπειό και το «γεφύρι της Αγάπης». Ο άλλος άξονας, κινείται στην Αρχοντική στράτα, σχεδόν από την ορεινή Μονή του Αγίου Αντωνίου κοντά στο Βουνί, έως το Παλαιόκαστρο. Στη συνέχεια στρίβει προς Αλαμανιά και συνεχίζει προς Δοραφώνα. Από εκεί κινείται προς Αϊπάτια και Πίσω Μεριά έως τη βρύση του Νιώνα, όπου συναντά τη σηματοδοτημένη διαδρομή #4. Με αυτούς τους δύο νέους άξονες, επιτυγχάνεται η διασύνδεση των σηματοδοτημένων διαδρομών #4 (Πίσω Μεριά – Κόρθι), #5 (Όρμος Κορθίου – Λαρδιά) και της κυκλικής Καππαριάς.
Παράλληλα, η σύνδεση των χωριών Συνετίου και Βραχνού, επιτρέπει μία νέα πολύ όμορφη διαδρομή από τη Χώρα προς το Συνετί και το φαράγγι των Διποταμάτων. Σε αντίθεση με τη σηματοδοτημένη διαδρομή #3, η οποία μεταξύ Χώρας και Διποταμάτων έχει αρκετές εκατοντάδες μέτρα εντός του κεντρικού αμαξιτού δρόμου, η νέα αυτή διάνοιξη επιτρέπει τη σύνδεση του φαραγγιού με τη Χώρα με ελάχιστα μέτρα εντός του κεντρικού οδικού άξονα. Παράλληλα, επιτρέπει τη σύνδεση των σηματοδοτημένων διαδρομών #3 Όρμος Κορθίου – Κοχύλου – Διποτάματα – Συνετί με την #5 Βραχνού – Βουνί – Όρμος Κορθίου, στο ύψος του Βραχνού.
Μερικές νέες διαδρομές που γεννιούνται στη Νότια Άνδρο
Αξιοποιώντας τις νέες διανοίξεις διαδρομών στο πλαίσιο του Andrus Beer Trail Race Festival, προκύπτουν μερικές νέες, πολύ ενδιαφέρουσες κυκλικές διαδρομές στη Νότια Άνδρο πολλές από τις οποίες μπορούν να ξεκινήσουν και να καταλήξουν στον Όρμο Κορθίου.
Ένας γύρος στα χωριά του Κορθίου
Η πρώτη από αυτές αντιστοιχεί περίπου στη διαδρομή του Korthi Adventure των 15 χλμ. Όπως αναφέραμε, η διαδρομή αυτή περνάει από παραδοσιακούς οικισμούς με αυθεντική ανδριώτικη αρχιτεκτονική όπως η Λαρδιά, το Πισκοπειό, η Αλαμανιά αλλά και τα Αϊπάτια, η Πίσω Μεριά, τ’Αμονακλειού, ο Μοσχιώνας και το Κόρθι. Περιλαμβάνει περιορισμένα ανηφορικά τμήματα, ενώ το μέγιστο υψόμετρο της διαδρομής φτάνει στα 346μ. κοντά στο Πισκοπειό.
Η διαδρομή αυτή μπορεί να χωριστεί και σε δύο άλλες μικρότερες κυκλικές διαδρομές. Συγκεκριμένα, μετά την Αλαμανιά μπορεί να επιστρέψει κανείς στον Όρμο Κορθίου από τον δρόμο που περνάει από Αγία Μαρίνα και Χώνες, περνώντας από τα υπέροχα αυτά χωριά. Η διαδρομή αυτή είναι μήκους περίπου 9 χλμ.
Αντίστοιχα μπορεί να γίνει η διαδρομή Όρμος Κορθίου – Κόρθι – Μοσχιώνας – Αμονακλειού – Πίσω Μεριά – Αϊπάτια με επιστροφή στον Όρμο Κορθίου από τον Καππαριανό ποταμό. Το συνολικό μήκος της φτάνει περίπου τα 10 χλμ. με μέγιστο υψόμετρο τα 241μ στον Νιώνα της Πίσω Μεριάς. Η διαδρομή αυτή μπορεί να περιοριστεί ακόμη περισσότερο στα 8 χλμ., αν η εκκίνηση και ο τερματισμός πραγματοποιηθεί στο Κόρθι κοντά στο παραδοσιακό γεφύρι στο Γαλαγγά.
Κυκλική με στάση στην Καππαριά
Αξιοποιώντας τον νέο άξονα από τη Λαρδιά προς την Καππαριά, μπορεί κανείς να πραγματοποιήσει μια άλλη κυκλική διαδρομή από τον Όρμο Κορθίου προς την Καππαριά. Ακολουθεί τη σηματοδοτημένη διαδρομή #5 από τον Όρμο Κορθίου μέχρι τη Λαρδιά και στη συνέχεια πορεύεται προς Πισκοπειό, Παλκά και φτάνει στο Μεγάλο Χωριό της Καππαριάς. Εκεί ακολουθεί το τμήμα της κυκλικής διαδρομής της Καππαριάς και κατηφορίζει στον ερειπωμένο οικισμό του Μαρτζαίου (ή Μαρτσαίου) ενώ στη συνέχεια ανηφορίζει στο Βορεινό.
Στο Βορεινό υπάρχει παραδοσιακό καφενείο και ζαχαροπλαστείο που σίγουρα αξίζουν μία στάση. Κατόπιν συνεχίζει στην κυκλική διαδρομή της Καππαριάς που οδηγεί στο Μωρακαίο και στη συνέχεια στον Καππαριανό ποταμό. Ακολουθώντας τον χωματόδρομο δίπλα στην κοίτη του ποταμού καταλήγει πίσω στον Όρμο Κορθίου.
Η διαδρομή αυτή έχει μήκος 12 χλμ. περίπου και υψηλότερο σημείο πάνω από την Παναγία στην Παλκά στα 423μ. Φυσικά υπάρχει πάντα η δυνατότητα επιστροφής από το Βορεινό της Καππαριάς με ταξί, διαδρομή που διαρκεί περίπου 10 λεπτά. Σε αυτή την περίπτωση η πεζοπορική διαδρομή περιορίζεται στα 6 περίπου χλμ.
Κυκλική στα χωριά της κοινότητας Παλαιοκάστρου
Αξιοποιώντας τη διάνοιξη της Αρχοντικής στράτας μπορούμε να περιηγηθούμε κυκλικά στα υπέροχα χωριά της κοινότητας Παλαιοκάστρου. Ξεκινώντας από την ενοριακή εκκλησία του Πισκοπειού, τη Ζωοδόχο Πηγή, περίπου στα 300μ υψόμετρο, μπορούμε να πορευθούμε προς το «γεφύρι της Αγάπης» κι από εκεί να ανηφορίσουμε στην Αρχοντική στράτα. Μόλις τη συναντήσουμε στρίβουμε δεξιά με κατεύθυνση προς την Παλκά. Διασχίζουμε τη ρεματιά και αμέσως μετά ανηφορίζουμε την υπέροχη πλατιά σκάλα που θα μας οδηγήσει στο πλάι του Λευκόποδα.
Διασχίζουμε κάθετα τον δρόμο Ζαγανιάρι – Κοχύλου και αρχίζουμε σταδιακά να κατηφορίζουμε προς τα Μάγγανα. Μόλις περάσουμε τη ρεματιά του Αγίου Αντωνίου στρίβουμε αριστερά και συνεχίζουμε να ανηφορίζουμε την πλατιά στράτα που θα μας οδηγήσει κοντά στην παλιά Μονή του Αγίου Αντωνίου. Καταλήγουμε στον χωματόδρομο όπου πηγαίνοντας αριστερά μπορούμε να επισκεφθούμε την ιστορική Μονή με τα υπέροχα εντοιχισμένα Βυζαντινά θωράκια του 10ου – 11ου αι.
Συνεχίζουμε την πορεία μας για να βγούμε στον κύριο αυτοκινητόδρομο Μονής Παναχράντου – Μέσα Βουνίου και κατηφορίζουμε στη συνοικία του Αγίου Δημητρίου. Συνεχίζουμε να κατηφορίζουμε εντός του οικισμού και σύντομα βρίσκουμε τη σηματοδοτημένη διαδρομή #5 που έρχεται από το Έξω Βουνί με κατεύθυνση προς τα Εισόδια της Θεοτόκου. Περνάμε το αλσύλλιο με τις αριές και φτάνουμε στη συνοικία Καστανιές.
Συνεχίζουμε περνώντας τη βρύση του Πίταρη και κατηφορίζουμε σταδιακά προς την Αγία Αναστασιά με θέα στον Λευκόποδα. Διασχίζουμε τη ρεματιά του Αγίου Αντωνίου και ανηφορίζουμε για να περάσουμε στο Γιαννισαίο. Διασχίζουμε τον οικισμό από τη σηματοδοτημένη διαδρομή και περνούμε από το παλιό σχολείο του Μαγρέλη και τον Κασταναίο. Η στράτα θα μας οδηγήσει στη Λαρδιά όπου στο ύψος της Παναγίας θα στρίψουμε δεξιά αφήνοντας τη σηματοδοτημένη διαδρομή #5 για να κινηθούμε προς τη συνοικία του Χριστού.
Περνάμε το παραδοσιακό γεφύρι και την πάνω βρύση του χωριού και κατευθυνόμαστε προς την Αγιά Τσουρά. Εκεί συναντούμε την «Ξυλόσκαλα» και ανηφορίζουμε τον τσιμεντόδρομο μέχρι που φτάνουμε στον κεντρικό αυτοκινητόδρομο. Περνάμε απέναντι για να μπούμε στο Πισκοπειό. Μετά από λίγο καταλήγουμε στη Ζωοδόχο Πηγή, σημείο τερματισμού της κυκλικής διαδρομής. Η διαδρομή έχει συνολικό μήκος 8 χλμ. περίπου και το υψηλότερο σημείο της προσεγγίζει τα 630μ.
Μία νέα διαδρομή από τη Χώρα προς το φαράγγι των Διποταμάτων
Με τη διάνοιξη του παλιού δρόμου Συνετίου – Βραχνού για τους σκοπούς του Gerakones Challenge, παρέχεται η δυνατότητα μιας νέας διαδρομής από τη Χώρα προς το φαράγγι των Διποταμάτων. Ξεκινούμε από την αρχοντική πρωτεύουσα και κινούμαστε στη σηματοδοτημένη διαδρομή #18 (Λιβάδια – Βακόνι) με κατεύθυνση προς Βραχνού. Αφού ανηφορίσουμε στο χωριό, στην έξοδό του στρίβουμε αριστερά προς τη ρεματιά. Περνάμε τη ρεματιά και στη συνέχεια ανηφορίζουμε μέχρι που βγαίνουμε ψηλά σε ένα σημείο με πανοραμική θέα. Πορευόμαστε προς το ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής έχοντας μία καταπληκτική θέα προς τη Χώρα. Στην πορεία περνούμε κοντά κι απ’τον Άι-Σίδερη και στη συνέχεια κατηφορίζουμε προς το Συνετί.
Περνάμε από την πλατεία του χωριού και κατευθυνόμαστε προς το φαράγγι ακολουθώντας μία πορεία αρχικά παράλληλη με τον εχητό του χωριού που φέρνει το νερό από τα Διποτάματα. Φτάνοντας στον πιο μακρινό νερόμυλο του χωριού συναντούμε τον εχητό τον οποίο ακολουθούμε μέχρι το σημείο υδροληψίας στην Μπίλα. Όλη η διαδρομή μέσα στο φαράγγι, κοντά στον εχητό, έχει εκπληκτική ομορφιά καθώς έχουμε τη δυνατότητα να δούμε διαδοχικές βάθρες. Στην επιστροφή στο Συνετί, μπορούμε να κάνουμε μια στάση στο παραδοσιακό καφενείο του χωριού.
Η διαδρομή από τη Χώρα μέχρι το φαράγγι των Διποταμάτων, μέσω Βραχνού, έχει μήκος περίπου 6 χλμ.
Τρεις ακόμη κυκλικές διαδρομές στη Νότια Άνδρο
Πέραν των ανωτέρω διαδρομών που σχηματίζονται με τις νέες διανοίξεις του Andrus Beer Trail Race Festival, τρεις ακόμη κυκλικές διαδρομές παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον στη Νότια Άνδρο.
Κυκλική διαδρομή στο Ρωγό
Η μικρή αυτή διαδρομή των 3 χλμ., ξεκινάει από την Κοκκινιά του Όρμου Κορθίου και περιδιαβαίνει τις συνοικίες του γειτονικού Ρωγού. Δεν διαθέτει σηματοδότηση, ωστόσο παραμένει σε χρήση από τους ντόπιους.
Στην Κοκκινιά το σημείο εκκίνησης βρίσκεται στον νερόμυλο που στέκει ακόμη. Εκεί έχουμε τη δυνατότητα να δούμε τον σκεπαστό νηχτό που έρχεται από τον Ρωγιανό ποταμό. Κατηφορίζοντας τη στράτα διασχίζουμε την κοίτη του Ρωγιανού ποταμού και ανηφορίζουμε στη στράτα προς το Έξω Ρωγό, η οποία περνάει από τον Άι – Γιάννη στο Τραβαίο.
Περνώντας τη βρύση και τη στέρνα στου Καρνάλη, μπαίνουμε στο Έξω Ρωγό ανηφορίζοντας προς την ενοριακή εκκλησία της Παναγίας. Εξερευνούμε τον πανέμορφο οικισμό και στη συνέχεια ακολουθούμε τη στράτα που περνάει από τα χαμηλότερα σπίτια και η οποία μας κατεβάζει στο Περραίο και την πηγή της Στίβας. Από εκεί μπαίνουμε στο Γαρυφαλαίο όπου στέκει ακόμη το πατρικό σπίτι του δημοτικιστή φιλολόγου Δημήτρη Γληνού. Κατηφορίζουμε για να βρούμε το παραδοσιακό γεφύρι στον Ρωγιανό Ποταμό και στη συνέχεια ανεβαίνουμε τα σκαλοπάτια που θα μας οδηγήσουν στα Βορνά και κατόπιν στην Αγία Παρασκευή.
Από την Αγία Παρασκευή συνεχίζουμε στη στράτα που μας οδηγεί στο Πέραμα όπου συναντούμε τον χωματόδρομο. Επιστρέφουμε στα Βορνά από τον χωματόδρομο και κατηφορίζουμε ξανά στον Ρωγιανό ποταμό μόλις βρούμε το εκκλησάκι της Αγίας Μονής. Φτάνοντας στον τσιμεντόδρομο δίπλα στη ρεματιά, βρισκόμαστε ανάμεσα σε μερικούς απ’τους πολλούς παλιούς νερόμυλους του Ρωγιανού ποταμού. Επιστρέφοντας προς τον Όρμο Κορθίου έχουμε τη δυνατότητα να δούμε επτά παλιούς νερόμυλους, ορισμένοι εκ των οποίων έχουν μετασκευαστεί για άλλη χρήση.
Ο γύρος του Απάνω Κάστρου
Μια άλλη διαδρομή αφιερωμένη στο Απάνω Κάστρο είναι αυτή που συνδυάζει τη σηματοδοτημένη διαδρομή #3, από Όρμο Κορθίου προς Κοχύλου με αυτή της διάνοιξης του Life Terracescape προς την Αγία Ελεούσα. Συγκεκριμένα, ανηφορίζοντας από τον Όρμο Κορθίου προς του Κοχύλου, αφήνουμε τη σηματοδοτημένη διαδρομή λίγο μετά την είσοδό μας στο όμορφο καπετανοχώρι. Μέσα στου Κοχύλου κινούμαστε στην κάτω γειτονιά μέχρι να φτάσουμε στο παλιό σχολείο του χωριού. Από εκεί συνεχίζουμε στον τσιμεντόδρομο και λίγο μετά ξεκινάει η διαδρομή του Life Terracescape προς την Αγία Ελεούσα.
Η διαδρομή έχει υπέροχη θέα προς τον κόλπο της Μέλισσας, ενώ το καταπληκτικό τοπίο φτάνοντας στην Αγία Ελεούσα μας θυμίζει ότι η περιοχή περηφανεύεται ότι διαθέτει τα καλύτερα χωράφια του Κοχύλου.
Στην Αγία Ελεούσα συναντούμε τον χωματόδρομο που ανηφορίζει προς το Σφαριό και σύντομα πλησιάζει το Απάνω Κάστρο. Στρίβουμε αριστερά στον Άγιο Ευστράτιο και στη συνέχεια, αξιοποιούμε τη δεύτερη πρόσβαση του Απάνω Κάστρου, στη βόρεια πλευρά του, κοντά στον μεγάλο πεταλοειδή πύργο.
Περιδιαβαίνουμε το Απάνω Κάστρο και κατηφορίζουμε από το διαμορφωμένο μονοπάτι που στη συνέχεια ενώνεται με τη σηματοδοτημένη διαδρομή #3b προς τη Μούση. Εκεί βρίσκουμε τη διαδρομή #3 και επιστρέφουμε στου Κοχύλου, με απαραίτητη στάση στο καφενείο του χωριού κοντά στον ενοριακό ναό του Αγίου Γεωργίου. Μετά τη στάση μας, συνεχίζουμε στη σηματοδοτημένη διαδρομή #3 και φτάνουμε στον Όρμο Κορθίου.
Το συνολικό μήκος της διαδρομής ανέρχεται στα 13 χλμ., ενώ σε περίπτωση που ξεκινήσουμε και καταλήξουμε στου Κοχύλου, το μήκος της διαδρομής μπορεί να περιοριστεί στα 8 χλμ. Το υψηλότερο σημείο της διαδρομής βρίσκεται στο Απάνω Κάστρο, το οποίο φτάνει μέχρι τα 585μ υψόμετρο.
Καθώς η διαδρομή από του Κοχύλου προς την Αγία Ελεούσα δεν περιλαμβάνεται στο δίκτυο που συντηρείται τακτικά από την Andros Routes, ενδέχεται να χρήζει καθαρισμού.
Η κυκλική των Τρομαρχίων
Η σηματοδοτημένη κυκλική διαδρομή των Τρομαρχίων (#Tr1) δίνει τη δυνατότητα στον διαβάτη να εξερευνήσει την άγρια και απόκρημνη δυτική πλευρά της Ράχης. Η θέα από τα Τρομάρχια προς τις υπόλοιπες Κυκλάδες είναι απλά φαντασμαγορική.
Ως βάση εκκίνησης της διαδρομής, προτείνεται η συνοικία του Νιώνα στην Πίσω Μεριά. Ξεκινώντας από εδώ κι ακολουθώντας τη σηματοδότηση αρχικά της διαδρομής #4 (Αηδόνια – Πίσω Μεριά – Τρομάρχια), θα περάσουμε τη ρεματιά του Μπουρού με τους πολλούς νερόμυλους και στη συνέχεια θα περάσουμε από ξωκλήσια της Πίσω Μεριάς. Η διαδρομή καταλήγει στον τσιμεντόδρομο προς το παλιό Μοναστήρι της Παναγίας στα Τρομάρχια όπου υπάρχει και βρύση. Ακολουθώντας την κυκλική σηματοδότηση, μπορούμε να επιστρέψουμε πίσω στον αφετηρία μας.
Η διαδρομή με εκκίνηση από τον Νιώνα έχει μήκος 8 χλμ.
Εν κατακλείδι
Το Andrus Beer Trail Race Festival αφήνει πολύ σημαντική παρακαταθήκη για το μέλλον του πεζοπορικού τουρισμού στη Νότια Άνδρο. Οι νέες διανοίξεις περιλαμβάνουν σημαντικά κομμάτια του κεντρικού άξονα της Αρχοντικής στράτας τα οποία για δεκαετίες παρέμεναν φραγμένα από τη βλάστηση. Επίσης, πανέμορφοι παραδοσιακοί οικισμοί μπαίνουν στο δίκτυο πεζοπορικών διαδρομών ή έρχονται πολύ εγγύτερα πλέον σε αυτό.
Το υφιστάμενο δίκτυο πεζοπορικών διαδρομών, το οποίο μέχρι σήμερα παρέμενε αποσπασματικό και ασύνδετο, πλέον διασυνδέεται. Παράλληλα, οι νέες διανοίξεις επιτρέπουν τη δημιουργία πολλαπλών νέων κυκλικών διαδρομών οι οποίες έχουν σαφέστατα προτερήματα έναντι των διαδρομών με διαφορετική αφετηρία και τερματισμό. Στα πλεονεκτήματα των κυκλικών διαδρομών συγκαταλέγονται η αυξημένη αυτονομία μετακίνησης που εξασφαλίζεται για τους περιπατητές, αλλά και το γεγονός ότι δεν χρειάζεται οι διαβάτες, να επιστρέψουν από την ίδια διαδρομή που μόλις εκτέλεσαν.
Ωστόσο, ο κρίσιμος παράγοντας για τη διατήρηση των νέων αυτών διαδρομών παραμένει η συντήρησή τους. Καθώς το Andrus Beer Trail Race Festival ενδέχεται να διαφοροποιηθεί τα επόμενα χρόνια ως προς τις διαδρομές του, η συμμετοχή των εθελοντών είναι κρίσιμη προκειμένου αυτές οι στράτες να παραμείνουν σε καλή κατάσταση.
Οι επαγγελματίες της εστίασης, των καταλυμάτων και οι τοπικοί σύλλογοι μπορούν να βοηθήσουν αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες, προκειμένου οι διαδρομές αυτές να συντηρούνται τακτικά και να καταστούν επισκέψιμες καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Το δίκτυο της Andros Routes έχει ανάγκη από περισσότερους εθελοντές στη Νότια Άνδρο, που θα αναλάβουν να γίνουν Route Angels στις διαδρομές αυτές, φροντίζοντας τες και υποστηρίζοντας το εγχείρημα του φορέα, ο οποίος έχει αποδείξει ότι παραμένει αξιόπιστη λύση στη συντήρηση και ανάπτυξη του δικτύου πεζοπορικών διαδρομών της Άνδρου.
Σε κάθε περίπτωση, οι νέες διαδρομές είναι εκεί για να τις εξερευνήσουμε και να έρθουμε λίγο πιο κοντά με την ψυχή του τόπου μας.
Καλή αντάμωση λοιπόν.
Θερμές ευχαριστίες στον Χρήστο Γλυνό και στη Μαρία Γλυνού για τη γενναιόδωρη προσφορά τους στην τοπική κοινωνία. Επίσης, στον Βαγγέλη Κούφαλη και την υπόλοιπη οργανωτική ομάδα του Andrus Beer Trail Race Festival που κάνουν πραγματικότητα το δύσκολο αυτό εγχείρημα, στον Νίκο Κωστόπουλο τεχνικό διευθυντή του αγώνα για την υιοθέτηση των βέλτιστων διαδρομών, αλλά και σε όλους όσοι συνέβαλαν με την προσωπική τους συμμετοχή στον έλεγχο των διαδρομών: τον Στέλιο Βαρθολομαίο, την Ιωάννα Σαραβάνου, τον Σπύρο Τσαούση, τον Μιχάλη Κουμαριανό και φυσικά στα συνεργεία που πραγματοποίησαν τις διανοίξεις.
Χρήσιμοι Σύνδεσμοι:
Σύνδεσμος διαδρομών:
https://www.google.com/maps/d/u/0/edit?mid=1IgpruJ8mziNSTlPV16E6MwHzb2VFC6c&usp=sharing
Ιστότοπος Andrus Beer Trail Race Festival:
Ιστότοπος Andros Routes:https://www.androsroutes.gr/
Καλημέρα. Υπάρχει και άλλος ένας δρόμος, μάλλον αδιάβατος πια ,που περνώντας από το Έξω Ρωγό καταλήγει στον Κοχυλιανό δρόμο ψηλά στο ”Μπρόβαλμα”.
Ο δρόμος από το Έξω Ρωγό για το Μπρόβαλμα θα καθαριστεί για τις ανάγκες της διαδρομής των 5 χλμ.