Πατέρας αφέντης
με τους: Ομέρο Αντονούτι, Σαβέριο Μαρκόνι, Μαρκέλλα Μικελάντζελι, Νάνι Μορέτι, Γκαβίνο Λέντα.
Οι αδελφοί Ταβιάνι αναλαμβάνουν τη σεναριακή διασκευή της πραγματικής ιστορίας του Ιταλού γλωσσολόγου και συγγραφέα Γκαβίνο Λέντα, βασισμένοι στην ομώνυμη αυτοβιογραφία του.
Η διήγηση καλύπτει μέρος από τα παιδικά και νεανικά του χρόνια, ξεκινώντας από τη δεκαετία του 1940, όταν εκείνος υποχρεώνεται να εγκαταλείψει τη φυσιολογική ζωή ενός παιδιού της ηλικίας του και να δουλέψει σκληρά ως βοσκός σε μια απομακρυσμένη τοποθεσία της ορεινής Σαρδηνίας. Ο Γκαβίνο είναι ένα χωριατόπαιδο μόλις έξι ετών όταν παύεται -παρά τη θέλησή του-από το σχολείο, προκειμένου να φυλάει τα πρόβατα στην απομακρυσμένη στάνη της οικογένειας.
Ο αυταρχικός πατέρας δεν θα διστάσει να καταφύγει κατ’ επανάληψη στη βία για να συμμορφώσει τον γιο του στις απαιτήσεις της δουλειάς, απελευθερώνοντάς τον σε μια αρένα βιοπάλης με αποκλειστικό στόχο την επιβίωση του σώματος και παντελή αδιαφορία για την καλλιέργεια του πνεύματος.
Εφαρμόζει, έτσι, μια παιδαγωγική μέθοδο που έχει κι αυτός με τη σειρά του «κληρονομήσει» και εμπεδώσει βίαια από τον δικό του πατέρα. Θεωρεί ότι μέσω αυτής διαπλάθει σωστά το παιδί του, καθιστώντας το ανθεκτικό στις αντιξοότητες, και για να το πετύχει είναι διατεθειμένος να φτάσει μέχρι το έσχατο σημείο, καταφέρνοντας συνεχόμενες βουρδουλιές στο σώμα και την ψυχή του.
Χωρίς υπεκφυγές, αλλά και αποστερημένες από φθηνό μελοδραματισμό που χειραγωγεί συναισθήματα, οι εικόνες βίας και σκληρότητας γίνονται ένα με τα στοιχεία της φύσης και το άγριο τοπίο της ιταλικής νησιωτικής υπαίθρου, κι όλα μαζί προέκταση του επιβλητικού πατριάρχη. Το αποτέλεσμα προκαλεί σφίξιμο στο στήθος…
Η ιστορία του Ιταλού γλωσσολόγου που ξεκίνησε ως αγράμματος βοσκός δεν είναι απλώς η ιστορία του Γκαβίνο Λέντα, πρωτότοκου γιου μιας φτωχής οικογένειας στη Σαρδηνία. Είναι ένα κράμα βιωμάτων και αναπόδραστης μοίρας με το οποίο ταυτίζονταν πολλοί άνθρωποι της τότε ιταλικής επαρχίας.
Τα λέει όλα, άλλωστε, η απόγνωση και η αγωνία στα πρόσωπα των συμμαθητών του Γκαβίνο, όταν ο πατέρας του, που προσέρχεται στην τάξη για να τον σταματήσει οριστικά από το σχολείο, τους διαμηνύει με αυστηρότητα ότι καλά θα κάνουν να μην κοροϊδεύουν τον γιο του, αφού τους περιμένει η ίδια μοίρα λίαν συντόμως.
Η ράβδος του γονέα θα υποβάλει, όπως η μπαγκέτα του μαέστρου που απευθύνεται στην ορχήστρα, μια πρόωρη και βίαιη ενηλικίωση για το παιδί. Οι αναχρονιστικές πρακτικές του σατράπη πάτερ φαμίλια θα προστεθούν στις αντικειμενικές δυσκολίες της ζύμωσης του Γκαβίνο με το απαιτητικό επάγγελμα του ποιμένα, συνθέτοντας μια καθημερινότητα γεμάτη στερήσεις και κακουχίες.
Ο μικρός θα περάσει εκεί τα επόμενα 14 χρόνια, αρχικά ως βοσκός και εν συνεχεία ως αγρότης, υπομένοντας τις αντιξοότητες αυτού του τρόπου ζωής, αλλά και τα σκληρόπετσα γυμνάσια του απολυταρχικού γονέα. Θα παραμείνει αναλφάβητος μέχρις ότου αποχωρήσει για να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία, ωστόσο το μικρόβιο της δίψας για μάθηση θα τον κάνει να επιστρέψει αποφασισμένος να επαναστατήσει.
Η ταινία βραβεύτηκε με το Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών του 1977.
